Home »

KIÊN GIANG, MỘT HỒN THƠ MỘC MẠC BÁT NGÁT CỦA VÙNG CHÂU THỔ CỬU LONG - Bài của Trịnh Bửu Hoài

Chủ Nhật, 2 tháng 11, 2014
Nhà thơ Trịnh Bửu Hoài (bên trái), và nhà thơ Kiên Giang

                                                                    

         
Trong một lần đề tặng tập thơ, nhà thơ Kiên Giang ghi: Mến tặng nhà thơ Trịnh Bửu Hoài với tình thơ mộc mạc bát ngát của người vùng châu thổ Cửu Long. Hôm nay, tôi xin mượn câu nầy làm đầu đề cho bài viết về ông, một trong những thi sĩ trưởng bối của nền văn học miền Tây sông nước.
Từ thập niên 60 của thế kỉ 20, “bọn nhóc” làm thơ chúng tôi đã biết nhà thơ Kiên Giang qua chương trình thơ Mây Tần trên Đài phát thanh Sài Gòn. Lúc đó, ông đã nổi tiếng với bài thơ Hoa trắng thôi cài trên áo tím và là người chủ xướng của dòng thơ chân phương, giản dị nhưng đầy ắp hình ảnh và tình cảm của đồng bằng Nam bộ. Kế tục dòng thơ nầy, một số cây bút trẻ ở miền Tây Nambộ cũng để lại nhiều ấn tượng trong lòng người đọc và thành danh trên văn đàn. Cụ thể là nhóm thơ văn Về Nguồn ở Cần Thơ với Lê Trúc Khanh, Hà Huy Thanh, Huyền Vân Thanh, Kiều Diễm Phượng, Phạm Hữu Quang, Nguyễn Hoài Vọng, Lê Hà Uyên, Lăng Cảnh Huy, Trân Khanh… và nhóm thơ 20 Gò Công với Trần Ngọc Hưởng, Trần Anh Tài, Đan Dạ Uyên… Đây là một khuynh hướng thơ có tính ưu việt là khắc hoạ tinh tế những sắc thái đặc thù của vùng đồng bằng mênh mông sông nước với hình ảnh cây cầu khỉ, chiếc xuồng con, cô gái quê, khói bếp cơm chiều, hàng cau thơ mộng, bông ô môi đỏ thắm… rất gần gũi với tâm hồn chân chất của người Nam bộ. Tất cả được các nhà thơ đưa vào thơ một cách gợi cảm và ban cho nó một linh hồn làm rung động lòng người.
          Những năm sau 1975, đất nước hoà bình, tôi có dịp gặp nhà thơ Kiên Giang nhiều hơn. Khi thì ở nhà anh Ngô Nguyên Nghiễm bên cầu chữ Y, trên đường về nhà (lúc đó ông ở chỗ Nhà Văn hoá quận 8) với chiếc xe đạp cà tàng và cái giỏ bàng, thỉnh thoảng ông ghé ngang ngồi cà-phê tán gẫu. Lúc tại Hội Ái hữu Sân khấu thành phố ở đường Cô Bắc. Ông sống giản dị, chân tình, gần gũi thân mật với anh em. Mỗi lần về Long Xuyên thăm con gái hoặc dự đám cưới của cháu ngoại, ông cũng đi tìm tụi tôi ngồi quán tán chuyện đời rồi mời đi dự lễ cưới của cháu ông cho vui. Mặc dù An Giang không phải là quê hương nhưng ông có nhiều kỉ niệm, nhiều tình cảm với  vùng đất nầy. Từ đó, mối thâm tình giữa ông và anh em văn nghệ An Giang ngày thêm gắn bó.
         
Khi về phụ trách Hội Văn học nghệ thuật An Giang, tôi có điều kiện mời ông về tham gia một số công việc liên quan. Lúc nào ông cũng sốt sắng nhận lời và về đúng hẹn. Mấy lần tôi mời ông về làm giám khảo các cuộc thi sáng tác bài ca cổ hoặc kịch bản ở địa phương, ông luôn làm việc nghiêm túc, cẩn trọng và đầy tinh thần trách nhiệm. Ngoài làm thơ ông còn viết bài ca cổ và tuồng cải lương với bút hiệu Hà Huy Hà. Người hâm mộ cải lương đâu thể nào quên vở Áo cưới trước cổng chùa một thời vang bóng của ông. Tôi vẫn còn nhớ lần gặp gỡ ba vị giám khảo tại thành phố Hồ Chí Minh gồm có ông và hai soạn giả Thu An, Quy Sắc. Chúng tôi kéo nhau ra Thanh Đa trao đổi công việc và dùng một buổi tiệc thân tình do nhà thơ Nguyễn Thanh Nhã chiêu đãi. Sau đó, hai soạn giả Thu An và Quy Sắc đã qui tiên, chỉ còn ông ở lại với một túi thơ nặng gánh nhân gian. Và hôm nay, ông cũng bỏ lại túi thơ ấy cho nhân gian sau một cơn đột quị.
          Năm 2006, tôi cùng anh Huỳnh Công Mước, bí thư Huyện uỷ Thoại Sơn và một số anh em ở Uỷ ban nhân dân, Trung tâm Văn hoá thông tin huyện lên gặp ông và Hội Ái hữu Sân khấu thành phố Hồ Chí Minh bàn việc kết hợp tổ chức lễ giỗ lần thứ 22 của cố soạn giả Hoa Phượng tại quê hương Thoại Sơn. Ông đã tích cực mời các anh chị ở Hội Ái hữu, các nghệ sĩ một thời gắn bó với soạn giả Hoa Phượng cùng đoàn An Giang bàn bạc chương trình tổ chức và về dự lễ giỗ cho thật long trọng, xứng đáng với công lao đóng góp cho sân khấu cải lương của người soạn giả tài hoa nầy. Ông còn đưa chúng tôi đến chùa Nghệ Sĩ để viếng nghĩa trang, thắp nén hương cho soạn giả Hoa Phượng và một số tài danh khác.
          Thơ ông có nhiều người thuộc, được phổ nhạc và nhiều bài nổi tiếng. Trong đó có những bài người ta nghe qua một lần là nhớ mãi. Nhạc sĩ Lý Dũng Liêm ở Kiên Giang, đồng hương với ông, mỗi lần qua An Giang lãnh giải hoặc dự trại tôi thường đưa đi thực tế xuống huyện. Anh nhạc sĩ nông dân cục mịch Lý Dũng Liêm còn có giọng ca trời cho khá truyền cảm. Trong những buổi tiệc giữa làng quê êm đềm, mỗi khi anh ôm đàn hát bài Tiền và lá phổ thơ của nhà thơ Kiên Giang là mọi người buông đũa lắng nghe.
                  
                             … Kiếp tôi là kiếp làm thơ
                             Vốn riêng chỉ có muôn mùa lá rơi
                             Tiền không là lá em ơi
                             Tiền là giấy bạc của đời in ra
                             Người ta giấy bạc đầy nhà
                             Cho nên mới được gọi là chồng em

                             Bây giờ những buổi chiều êm
                             Tôi gom lá đốt khói lên tận trời

                             Người mua đã bị mua rồi
                             Chợ đời họp một mình tôi… vui gì!

          Những lời thơ dung dị, mộc mạc nhưng sao mà thấm thía đến nao lòng… Đó là chất, đó là hồn của Kiên Giang.

     An Giang, cuối thu 2011
T.B.H

                                                                             
Tags: , ,

Comments[ 0 ]


Đăng nhận xét