Home »

HỌP KHÔNG BIÊN BẢN - Truyện ngắn Ngô Văn Cư

Thứ Bảy, 27 tháng 12, 2014



Ngồi một mình trong phòng đợi đến giờ họp lãnh đạo, nghĩ đến chuyện lá đơn, thầy Bình vẫn còn thấy tấm tức, buột miệng nói thành tiếng:
- Chó má thật! Chuyện chẳng ra đâu vào đâu…
Rồi tự thấy mình vô lý, bỏ dở câu nói, lại nghĩ đến lá đơn… vẫn là chuyện lá đơn! Quái lạ, ông muốn vứt nó ra khỏi đầu nhưng nó lại bám riết lấy, không tha, dai dẳng…
***
Hôm qua, giữa buổi làm việc sáng, thầy Bình nhận được cú điện thoại của cấp trên:
- A lô! Thầy Bình đấy à? Thầy sắp xếp công việc lên phòng gấp để giải quyết một lá đơn kiện có liên quan đến trường của thầy…
- Dạ! Ai kiện? Kiện về việc gì?
- Thầy lên rồi sẽ rõ.
- Dạ…
Thầy Bình vội xếp xấp hồ sơ trên bàn cho ngay ngắn, đóng cửa phòng lấy xe đi ngay tức thì. Tiếp thầy Bình là trưởng ban thanh tra của phòng tên Trần Hùng. Trái ngược với thái độ vội vàng muốn biết nội dung đơn kiện, Trần Hùng chậm rãi pha trà, rót ra hai ly, đẩy sang thầy Bình một ly:
- Thầy cứ uống trà cái đã, chuyện không lớn lắm đâu, lại đã có đơn… Lẽ ra, theo luật, ta cũng giải quyết nhưng đơn vị ta là đơn vị giáo dục nên phải làm cho ra lẽ để giáo dục…
- Anh cho tôi xem cái đơn…
- Ấy chớ vội, uống nước đi…
Thầy Bình cảm thấy bực. Lúc điện thoại thì bảo thầy lên gấp, đến nơi thì bảo chớ vội. Cái trò ú tim này thật khó chịu. Hớp một ngụm trà đậm đắng chát nhưng rồi thấy nó ngọt dần ở đầu lưỡi. Hay là, câu chuyện kiện tụng này cũng đắng trước ngọt sau! Nhiều năm lãnh đạo ngôi trường nhỏ như lòng bàn tay này, thầy Bình luôn công khai mọi hoạt động lớn nhỏ cho toàn trường. Đôi khi, có những điều chỉ đáng phổ biến cho giáo viên thì thầy lại công bố cho cả học sinh trong những buổi chào cờ đầu tuần. Được giáo viên góp ý, thầy cười trừ: “Thì học sinh biết thêm một chút có sao đâu”! Đã biết rõ ràng thì còn kiện tụng gì nữa! Hay là có vụ trai gái nào của giáo viên… Có một số giáo viên trẻ mới ra trường! Hay là vi phạm về an toàn giao thông? Về sinh hoạt trong cộng đồng? Ở địa phương?... Một loạt câu hỏi chạy qua suy nghĩ của thầy Bình và cũng chừng ấy câu trả lời phản bác những tình huống có thể xảy ra vụ kiện. Trần Hùng cắt đứt dòng suy nghĩ của thầy bằng một câu hỏi khá bất ngờ:
- Thầy Tường dạy toán có cuộc sống như thế nào?
Thầy Bình giật mình:
- À… à… bình thường…!
Rồi thầy hỏi tới:
- Đơn kiện có liên quan đến thầy Tường à?
- Vâng!
Thầy Bình điểm nhanh hoạt động của thầy Tường. Đó là một giáo viên có năng lực nhưng nặng kinh tế gia đình; nhiệt tình với học sinh nhưng nóng nảy; hòa đồng nhưng bộc trực, thẳng thắn… Thầy nhìn Trần Hùng:
- Chẳng lẽ ai đấy kiện thầy Tường…?
- Vâng, như thế này…
Trần Hùng hé mở cho thầy Bình biết sự việc xảy ra. Phòng tiếp nhận lá đơn từ một học sinh (Trời, học sinh kiện thầy dạy!) kiện thầy Tường với nhiều nội dung được viết dài dòng kể lể đầy hai tờ giấy manh khổ lớn (Chắc là nhiều tội lắm đây, sao thầy không biết gì cả!) nhưng có thể tập trung vào các nội dung sau: Một là, thầy Tường cứ hăm dọa học sinh nếu lơ là học tập môn thầy dạy thì thầy sẽ cho ở lại lớp! (Giáo viên khác không hề có hăm dọa điều này!). Hai là, thầy Tường khi nổi nóng lên là văng tục trước lớp làm mất tác phong nhà giáo ảnh hưởng đến sự phát triển nhân cách của học sinh. Ba là, thầy Tường giảng bài rất khó hiểu nên học sinh không tiếp thu được kiến thức. Bốn là… Trần Hùng kết luận:
- Thật ra sự việc không nghiêm trọng gì đâu, có thể chúng ta không giải quyết gì cả vì là đơn nặc danh. Nhưng như tôi đã nói rồi, chúng ta nên làm rõ để giáo dục tốt hơn…
Rồi thầy Bình với Trần Hùng bàn bạc hướng giải quyết sao cho gọn nhẹ, ít làm tổn thương đến thầy Tường, không làm ảnh hưởng đến việc học của học sinh, tránh sự mang tiếng cho nhà trường.
Thầy Bình cố xin được đọc lá đơn kiện thầy Tường nhưng Trần Hùng không đưa nên thầy Bình dần dà mãi đến lúc nghỉ trưa. Đến đầu giờ làm việc buổi chiều, thầy Bình chỉ biết thêm một thông tin nữa là một trong những học sinh cuối cấp của trường thay mặt cho cả lớp viết đơn nhưng không có tên cụ thể!
Trên con đường trở về nhà, thầy Bình cứ miên man suy nghĩ đến việc lá đơn khiến thầy mất toi một ngày. Lẽ nào thầy giáo không được đe dọa học sinh nếu không chịu học sẽ bị ở lại lớp! Thầy cô giáo cũng là con người, lẽ nào không được phép tức giận và nổi nóng khi không thể kìm chế trước những sai trái quá mức của học sinh! Lẽ nào bài giảng của người thầy khó hiểu đến cả lớp không hiểu! Hay là đứa học sinh nào đấy lơ là không nghe giảng nên không hiểu bài chăng? Có lẽ là như thế… Chắc chắn là một học sinh cá biệt… Nghĩ đến đây thầy Bình buột miệng thốt lên:
- Cứt! Kiện với cáo! Ông mà biết ai kiện thì…
Thầy Bình chợt giật mình, nhỡ có ai nghe được thì chính thầy lại phạm phải các tội mà lá đơn kia đã nêu. May là trên con đường thầy đi vắng hoe. Hai bên đường là những khoảnh ruộng lúa đã chín vàng. Đây đó đã có những đám đang gặt. Những người nông dân chú tâm vào công việc. Từng đống lúa được tuốt, giê sạch cho vào bao đợi đem về nhà. Đàn cò trắng cần mẫn chao liệng quanh đám gặt lúa như điểm xuyết màu trắng trên nền lúa vàng no ấm. Thầy Bình hít một hơi thở thật dài cho đầy lồng ngực và khoan khoái nhìn cuộc sống vẫn đang tiếp diễn. Cảnh vật vào buổi chiều thật yên ả và thanh bình.
***
Những người nhận được giấy mời họp khẩn của thầy Bình đã lần lượt đến. Sau khi trò chuyện đủ đề tài, cuộc họp chính thức bắt đầu. Thầy Bình kể lại câu chuyện của thầy ngày hôm trước, một câu chuyện làm thầy bực mình. Lý do có cuộc họp này phải quán triệt từ lãnh đạo trường đến từng giáo viên là phải khảo sát những học sinh cuối cấp xem những nội dung kiện thầy Tường là có đúng hay không? Mức độ đúng sai như thế nào? Nếu thầy Tường vi phạm nhiều lần ảnh hưởng đến phát triển tâm lý của học sinh, cần có hình thức kỷ luật. Có thể tìm ra học sinh viết đơn để đánh giá, uốn nắn… Thầy Bình trình bày xong và nói đến quan điểm của lãnh đạo cấp trên.
Cả phòng họp lặng đi, mỗi người theo đuổi một ý nghĩ riêng. Thầy Khóa, thanh tra trường học nêu nhận xét, phân tích:
- Việc học sinh đi kiện thầy giáo bằng cái lối ném đá giấu tay như thế này tôi thấy lần đầu. Gọi là đạo đức học sinh xuống cấp thì chưa thỏa đáng, theo tôi thì đạo đức chưa lên được cấp nào! Và lỗi này do chúng ta, do thầy Bình hiệu trưởng, người thường xuyên nói trước học sinh là trường ta không để cho một học sinh nào ở lại lớp, nên thầy Tường chỉ dọa em nào đó không chịu học sẽ ở lại lớp là trở thành kẻ có tội…
Thầy Dương, chủ tịch công đoàn trường, từ tốn cắt ngang:
- Tôi nhất trí với thầy Khóa, với lại tôi là giáo viên đứng lớp nên tôi hiểu rõ việc học sinh biết trường ta chạy theo thành tích nên một số em không chịu học hành gì, đôi khi ương bướng khó dằn lòng được…
Thầy Bình thấy cuộc họp đã đi theo chiều hướng khác. Nó trở thành buổi kiểm điểm thầy mất, vội thanh minh:
- Nhưng chúng ta phải công khai mọi điều…
Anh Giang, chủ tịch Hội phụ huynh, rụt rè xin được nói:
- Thay mặt cha mẹ học sinh tôi xin lỗi và lấy làm tiếc việc đã xảy ra… Nhưng từ lâu tôi cũng đã xin mấy thầy đừng để con em chúng tôi ảo tưởng về kiến thức học tập của chúng. Ta càng nuông chiều con em chúng ta càng thêm hư hỏng. Ừ, thì phải công khai nhưng không thể mọi chuyện.
Thầy Khoáng, tổ trưởng chuyên môn trực tiếp của thầy Tường, hằn học:
- Tôi là tổ trưởng chuyên môn nhưng giảng dạy trên lớp là chính vì vậy tôi thấy nếu kỷ luật thầy Tường thì tôi xin được kỷ luật trước. Bởi vì tôi cũng thường dọa và nổi nóng khi có những học sinh gây rối trong giờ học, không nghe giảng bài … Mẹ kiếp! Không nghe giảng bài thì làm sao hiểu bài được…
Thầy Dương, thầy Khóa cũng cùng ý kiến như thầy Khoáng.
Thầy Tửu, phó hiệu trưởng, đỏ mặt:
- Như vậy là giáo viên trường ta bị kỷ luật hết, chỉ còn tôi với thầy Bình cùng bộ phận hành chính không giảng dạy…
Câu nói của thầy Tửu thật lạc lõng nhưng tất cả đều giật mình vì một sự thật phơi bày!
Cuộc họp chẳng đi đến đâu cả và những người dự họp đều nhận ra rằng làm thầy giáo trong thời buổi này thật khó! Bức xúc vì chất lượng hạnh kiểm thì phải răn đe, nhắc nhở; thậm chí dọa nạt, hằn học lại trở thành kẻ phạm tội. Còn nếu bỏ mặc cho học sinh tự phát triển, chỉ hạ thang điểm chấm bài để cho học sinh đủ điểm lên lớp thì đạo đức nhà giáo không cho phép. Thầy Bình cảm thấy nản:
- Đúng là chuyện… Cứt! Cái đơn kiện vu vơ cũng khiến đơn vị ta mất điểm thi đua, thầy cô giáo thì dao động, học sinh thì hả hê… được trả thù… thầy dạy mình! Cứt! Cứt tuốt luốt!
Mọi người bật cười không biết thầy Bình nhận xét điều gì trong cuộc họp này. Cứt! Cứt tuốt luốt! Sự nghiêm túc họp để rút kinh nghiệm và xét đơn kiện… vu vơ thành một cuộc tọa đàm phiếm luận về một thực tế trong nhà trường. Thật ngao ngán!
Thầy Bình cho dừng cuộc họp ở đây và sẽ đưa vụ việc ra hội đồng sư phạm để được bàn bạc kỹ hơn.
***
Ở cuộc họp toàn thể giáo viên của trường có rất nhiều ý kiến đưa ra. Một vài cá nhân rút rè dò ý lãnh đạo nhưng đa số khẳng định rằng trong quá trình giảng dạy của từng giáo viên đều phạm những lỗi mà lá đơn đã nêu. Không một ai dám khẳng định rằng mình chưa hề dọa sẽ cho học sinh ở lại lớp nếu không chịu học hoặc vi phạm đạo đức hoặc có thái độ bình tĩnh khi học sinh vô lễ, ngang bướng…
Nghe nhiều ý kiến gần như tán đồng việc làm của thầy Tường, thầy Bình buột miệng:
- Là thầy giáo mà thiếu bình tĩnh, nóng nảy, hăm dọa và nói tục trước học sinh thì đúng là đồ cứt bỏ đi…
Thầy Trận nóng nảy:
- Thầy Hiệu trưởng không trực tiếp giảng dạy, không tiếp xúc trực tiếp với học sinh, không thể biết được áp lực của người giáo viên trước học sinh và cấp trên như thế nào đâu. Học sinh ít chịu học, chây lười, vô lễ… Còn giáo viên thì phải hoàn thành chỉ tiêu học sinh lên lớp do cấp trên giao. Nếu nhiệt tâm răn đe, nhắc nhở, dọa nạt… thì vi phạm đạo đức nhà giáo; còn để mặc cho học sinh và nâng điểm khống thì lương tâm không cho phép! Nếu kỷ luật thầy Tường, chúng tôi xin chia sẻ án kỷ luật ấy. Bởi rằng chúng tôi chưa bị kiện nhưng cũng đã vi phạm!
Thầy Trận ngừng nói, cả phòng họp ồn ào tán thành. Thầy Bình vẫn biết thế nhưng là trường tiên tiến, là đơn vị văn hóa nên chỉ tiêu lên lớp của học sinh rất cao và thầy có nhiệm vụ phải nói theo cấp trên. Thấy cần phải kết thúc sớm cuộc họp, thầy Bình nói:
- Thôi, chúng ta dừng cuộc họp tại đây, coi như được nghe một thông báo nội bộ, việc xử lý vụ việc như thế nào còn chờ cấp trên…
Cuộc họp tan. Nội dung lá đơn vẫn chưa giải quyết xong. Mọi người ra về lòng nặng trĩu nghĩ rằng cái án vẫn còn treo lơ lửng đâu đó sẽ giáng xuống đầu mình bất cứ lúc nào! Thầy Bình lại theo thói quen:
- Cứt! Cứt hết! Cứt tuốt luốt!

N.V.C (Bình Định)


Tags: , ,

Comments[ 0 ]


Đăng nhận xét