Home »

DÂU MỚI - Truyện ngắn Vũ Thị Huyền Trang

Chủ Nhật, 11 tháng 1, 2015
                    
Tết này nhà có con dâu mới. Đi đâu, gặp ai mẹ cũng tươi cười khoe như thể chỉ mình mẹ mới có con dâu, con dâu mẹ là vàng là ngọc. Mà không quý sao được chứ, con dâu mẹ vừa đẹp người lại nết na. Mẹ thương con dâu bởi vì người con gái ấy đã hết mực thương yêu đứa con trai lầm lỗi của bà. Vì đã   chịu về làm dâu chỉ bằng một cơi trầu khi con trai mẹ vẫn còn đang thụ án.   Gia tài của người mẹ còn có gì quý hơn những đứa con, thế nên tết này đủ biết mẹ vui hơn bao giờ hết.
Năm nay đi chợ sắm tết thứ gì mẹ cũng muốn mua. Từ bánh kẹo, hương nhang cho đến mấy câu đối, vài ba tệp phong bao lì xì đỏ chói. Đến cái gương, cái lược cũng sắm thêm. Con gái có hỏi sao ở nhà có mà mẹ còn mua là thể nào mẹ cũng cười bảo tiện thì cứ sắm. Nhưng con gái thừa biết mẹ mua cho con dâu, sợ thiếu thốn thứ gì phận làm dâu mới về nhà chồng lại không dám nói. Bánh chưng mẹ dặn gói nhiều hơn mọi năm, tủ lạnh dự trữ đầy thức ăn mà mẹ cứ hoài lo thiếu. Còn gái trêu:
- Chỉ thêm có một cô con dâu mà mẹ cứ như chuẩn bị đón cả một đại đội không bằng.
- Thì biết là thêm đũa, thêm bát nhưng thấy thiếu thì không đành lòng con ạ.
- Mai này không biết con gái về nhà người ta có được đối tốt như mẹ đối tốt với chị dâu không nữa.
- Con thương người ta thì người ta thương lại. Lẽ đời là vậy, phận làm dâu phải biết vun vén sao cho khéo léo.
Nhìn mẹ lụi cụi nấu nướng trong bếp, con gái tự nhiên nghĩ đến ngày đi làm dâu mà chạnh lòng buồn. Không biết có phải tại đống hành đang lột vỏ hay không mà mắt con gái cay xè. Cũng may nhà có thêm chị dâu, nếu không chắc khi con gái đi lấy chồng nhà sẽ buồn hưu buồn hắt. Tết với mẹ có khi lại là những ngày ngóng chờ các con trong nỗi tủi hờn đắng đót. Rồi còn những đêm trái nắng trở trời, con gái đi làm dâu xứ người mẹ biết cậy nhờ ai. Con gái càng nghĩ càng thương mẹ, càng vui mừng khi có người về làm dâu nhà mẹ.

                                           * * *
Mẹ sinh được hai người con, một trai, một gái. Chồng mất sớm, mẹ một mình chắt chiu nuôi các con khôn lớn. Vất vả là thế nhưng hai con mẹ đứa nào cũng học hành giỏi giang, thi đậu vào đại học. Mẹ những tưởng đời mẹ cơ cực nhiều nhưng thế là hạnh phúc lắm rồi. Chỉ cần các con công thành danh toại là mẹ chẳng mơ ước gì hơn. Nhưng đùng một cái con trai mẹ vào tù vì hành động nông nổi của mình, đóng lại cánh cửa con đường tương lai rộng mở. Mẹ như chết lặng trước nỗi đau lớn đổ ập vào mái nhà bình yên của mẹ. Từ đó mẹ trở lên câm lặng, lầm lũi như một chiếc bóng héo hắt đợi chờ.
Con trai mẹ thụ án mười bốn năm vì tội trộm cướp. Mẹ nghĩ hoài, nghĩ mãi không hiểu vì sao con mình làm vậy. Mẹ nghèo thật nhưng chưa khi nào để các con đói khổ. Đến cả việc các con xin đi làm thêm để đỡ đần phần nào tiền học mẹ còn không muốn. Vậy thì cớ làm sao con lại dại dột, nghe theo bạn bè rủ rê để rồi phải mang bia miệng của người đời cho đau lòng mẹ? Nhiều đêm mẹ khóc, mẹ trách con thì ít mà thương con thì nhiều. Chốn tù lao biết con sống thế nào, đói khổ ra sao, lúc ốm đau không có bàn tay mẹ. Rồi biết bao nhiêu nỗi khổ tâm, dày vò trong lòng, con trai mẹ biết nói với ai? Những bước chân vấp ngã của con, mẹ đã già nua không còn theo kịp để nâng con dậy nữa. Mẹ xót xa khi nhận ra rằng, có những lúc mẹ chỉ có thể đứng từ xa nhìn các con đi trên đường đời dài rộng.
Con gái ra trường được hai năm, yêu người thành phố rồi ở lại đó làm việc luôn. Một tháng về thăm mẹ đôi lần vào ngày cuối tuần rồi lại vội vã đi luôn. Mẹ nhớ các con, đêm nào cũng mang mấy tấm ảnh cũ mèm chụp cách đây đã hai chục năm ra ngắm nghía. Tấm ảnh chụp con trai mẹ mặc chiếc quần vá víu, miệng cười tươi hết cỡ, đôi  mắt trong veo như thiên thần, tay còn cầm một bông hoa dại. Con gái mẹ điệu đà, mặc chiếc áo xoăn tít đến tận rốn, cười hở hàm răng sún. Có những đêm mẹ ngồi ngắm các con, nước mắt rơi nhòe khung ảnh.
Ngay cả trong giấc mơ mẹ cũng thấy các con mẹ hồn nhiên cười, quấn lấy mẹ mỗi buổi chợ trưa về. Rồi cả những đêm mưa ông, ba mẹ con nhường nhau chỗ nằm không dột. Con trai sợ mẹ tủi phận cảnh thiếu vắng người đàn ông trụ cột,  nên cứ mưa là lại hát thật to như để trấn an nỗi cô đơn trong mẹ. Những buổi trưa, con gái thích ngồi nhổ tóc sâu cho mẹ rồi ngồi ngủ vùi trên vai mẹ lúc nào không biết. Tóc mẹ xõa trên má con, đôi má hồng và hơi thở nhẹ nhàng phả lên ngực mẹ. Bây giờ, vào những đêm mưa lạnh, mẹ tưởng con vẫn nằm ngủ vùi trong lòng mẹ như thời thơ ấu. Lòng sao mà nhớ các con da diết…
Bây giờ con gái về thăm, mẹ thường bảo con nhổ tóc trắng trên đầu. Nhưng tóc trắng giờ nhiều hơn tóc đen, mẹ nhận thấy những ngón tay ngập ngừng của con mà lòng se sắt lại. Ngày xưa mỗi lần nhổ được một sợi tóc sâu, con gái thường cười tươi khoe thành quả với mẹ. Giờ con gái giấu nhẹm đi những sợi tóc bạc, len lén thở dài nên dần dà mẹ thôi không còn bảo con  nhổ tóc. Mưa nắng sắc đá còn nhạt phai nữa huống chi là mẹ vốn mỏng manh phận đàn bà. Giờ mẹ ngồi đây, nhìn chênh chếch ra mảnh sân hanh hao nắng, thấy tiếng các con cười trong mông lung ảo ảnh cùng thúng đồ hàng. Tự nhiên mẹ ước gì các con cứ bé bỏng, hồn nhiên mãi…
Con gái nói sang năm sẽ lấy chồng. Nhẽ ra mẹ phải vui mừng lắm nhưng tự nhiên sao cứ thấy buốt lòng. Một buổi trưa nào đó, con gái bùi ngùi ôm mẹ hỏi:
- Mẹ ơi! Sau này con đi lấy chồng, mẹ có buồn không?
Mẹ cười:
- Con gái lớn ai chả phải lấy chồng. Mẹ buồn nhưng sẽ còn buồn hơn nếu con gái mẹ không ai chịu hỏi.
- Con đi lấy chồng xa rồi chắc sẽ ít được về với mẹ. Thương mẹ lúc trái nắng trở trời, mưa dầm gió bấc. Ước gì anh cả mau ra tù rồi lấy vợ, nhà đông vui một chút con đi lấy chồng cũng bớt tủi hơn.
Mẹ nghe con gái nói lòng lại càng buồn. Con trai mẹ có cải tạo tốt được hưởng khoan hồng thì ít nhất cũng phải năm, sáu năm nữa mới mãn hạn tù. Ra ngoài rồi nhất định phải làm lại cuộc đời, nhưng còn biết bao nhiêu khó khăn phía trước, không biết con mẹ có đủ nghị lực để vượt qua không. Mẹ chỉ lo, con trai mang tiếng là tù tội thì sợ không có người con gái nào đủ rộng lòng mà thương yêu nó.
 Những nỗi sợ hãi cứ lớn dần trong lòng mẹ theo từng chiều ngồi ngóng vu vơ ngoài ngõ. Đôi khi thấy cái dáng cao to, vạm vỡ của ai đó đang bước vội trên đỉnh dốc mẹ lại giật mình, sao mà giống con trai mẹ. Những đêm nằm bên mẹ, thấy dáng mẹ nằm cong cong hình trăng khuyết. Con gái nằm canh dáng mẹ ngủ chênh vênh, chỉ sợ đang giữa đêm tỉnh giấc thì mẹ tan đi theo tiếng thở dài mỏng manh như sương khói. Chắc hẳn nỗi sợ hãi ấy cũng giống như ngày xưa mẹ canh các con tập đi trong mảnh sân nhỏ trước nhà, chỉ sợ sỏi đá làm con mẹ vấp.
Con trai thụ án ở xa, vài ba tháng mẹ mới bắt xe lên thăm con được một lần. Mỗi khi hai mẹ con gặp nhau, mẹ thường nói nhiều hơn, đủ thứ chuyện trong nhà, ngoài ngõ. Mẹ dặn dò con từng chút một như thể con mẹ lên mười, vẫn còn ham chơi và bé bỏng. Con trai gặp mẹ lần nào cũng chỉ biết cúi gằm. Như chỉ sợ nhìn vào khuân mặt già nua, vào đôi mắt khắc khoải vời vợi mong chờ của mẹ thì sẽ không kìm lòng nổi mà bật khóc. Trong chiếc làn cói là những món quà quê mà con trai rất thích, mẹ phải thức cả đêm hôm trước để làm. Nào thì bánh rợm, kẹo chè lam, đôi khi là túi kẹo lạc vừa dính nước mưa mà chảy ướt. Con nhìn chiếc làn cói mà nhớ đến nôn nao cái thời chờ mẹ đi chợ về để xòe tay nhận quà, miệng cười toe toét. Con trai cứ tự trách mình là đã mấy chục năm đi qua, mẹ đã gần đến cái dốc bên kia của đời người mà con vẫn còn vụng dại.
Lần nào lên thăm, mẹ cũng kể đứa này, đứa kia đã lấy vợ, sinh con. Bằng tuổi con trai chúng bạn đều đã yên bề gia thất. Mẹ nói rồi cứ lặng người đi. Con trai biết là mẹ thèm con dâu, thèm có cháu bế lắm rồi, thế nên cái tin con đã có người thương khiến mẹ mừng vui đến vỡ òa. Mẹ cứ gặng hỏi hoài về người con gái tốt bụng đã rộng lòng thương yêu con mẹ. Nhìn con cười ngượng ngùng mẹ biết là con đang hạnh phúc. Chỉ bấy nhiêu thôi cũng đủ làm mẹ vui sống mà chờ đợi con sớm sớm, chiều chiều.
 
                                                * * *
Cả làng ai cũng mừng vì mẹ có con dâu thảo. Mà không mừng sao được khi con trai mẹ còn hơn một năm nữa mới được tự do thế mà nhà mẹ đã có người về làm dâu, tận tụy chăm sóc mẹ và vun vén cửa nhà. Hai con thương nhau từ hồi còn học cấp ba. Suốt bao nhiêu năm tháng trôi qua, kể cả khi con trai mẹ tù tội thì con dâu vẫn mang lòng thương yêu. Tình cảm được vun đắp qua những lá thư, vì thương cảnh mẹ già đơn độc mà con xin về làm dâu để chăm sóc mẹ. Ngày mẹ mang cơi trầu đến xin dâu, thấy nhà gái vui lòng mà mẹ mừng mừng, tủi tủi. Đón con dâu về trong cảnh vợ chồng nó phải cách xa nhau, mẹ chợt thấy thương con dâu còn hơn con ruột. Mẹ chỉ mong sao con trai mẹ sau này biết yêu thương người vợ hiền, đối xử cho trọn nghĩa phu thê để đền đáp tấm ân tình sâu nặng.
Chẳng mấy chốc mà năm hết tết đến. Mấy mẹ con bảo nhau gói bánh sớm hơn mọi năm để thu xếp bắt xe lên trại thăm con trai. Năm nay có con dâu nên cửa nhà, vườn vặng sạch sẽ tinh tươm đón tết. Con dâu sắm quần áo mới cho mẹ, mua sẵn các loại thuốc thông thường phòng ba ngày tết, nhất là khi mẹ tuổi đã già hay đau nhức trong người. Củi, con dâu chất đầy sau bếp, nấu xong bánh chưng rồi vẫn đủ củi cho mẹ sưởi vì sang xuân rồi mà trời sao mà vẫn rét ghê rét ghớm. Đêm đến, thi thoảng mẹ lại khóc thầm khi thấy con dâu vén màn, kéo chăn cho mẹ. Mẹ cứ thương hoài thương mãi... Mong sao cho con trai mẹ mau về.
Con gái hay lặng lẽ quan sát chị dâu, hay thích tranh việc nặng và nhường chị từ cái áo, cái quần mà mình thích. Từ khi có chị dâu về, nhà vui hẳn lên, mẹ vào ra nói cười, con gái cũng có người mà tâm tình, san sẻ. Đêm giao thừa, mẹ khẽ thở dài khi nhớ đến con trai nhưng cũng chỉ nốt năm nay rồi con mẹ sẽ trở về. Tết này huyện tổ chức văn nghệ đón xuân rồi bắn pháo hoa, ba mẹ con ra mảnh sân nhỏ chênh vênh ngước lên thấy bầu trời nở hoa rực rỡ, lòng sao mà chộn rộn. Con gái bảo:
- Chưa thấy tết năm nào mẹ vui như năm nay cả. Con chúc mẹ mạnh khỏe để còn chờ bế cháu mẹ nhé!
- Không phải chỉ một, hai đứa đâu nhé. Mười đứa cháu mẹ cũng còn dư sức bế bồng. Các con đừng thấy tóc mẹ bạc mà xem thường mẹ.
Con dâu khẽ nắm chặt bàn tay gầy guộc, già nua của mẹ thì thầm:
- Không lâu đâu mẹ! Rồi mẹ sẽ nhanh có cháu bồng!
Mẹ nhìn con dâu, như thấy trên khóe mắt con vẫn còn những giọt nước mắt khóc thầm vì nhớ nhà. Năm nay về làm dâu mới, con giấu đi nỗi buồn để mang về niềm vui cho mẹ. Trong khoảnh khắc giao hòa thiêng liêng của đất trời, mẹ thấy lòng ấm dần lên khi các con đang nắm chặt bàn tay mẹ…

V.T.H.T (Hà Nội)





                                               
Tags: , ,

Comments[ 0 ]


Đăng nhận xét